Het Nederlands onderwijssysteem staat er best goed voor. Al heel veel jaren scoort het internationaal goed en van een lichte fluctuatie in onderwijsresultaten hoeven we niet meteen van de kook te raken. Zeker omdat op de achtergrond ook de nodige gezonde methodologische discussies worden gevoerd over de betrouwbaarheid en geldigheid van de data en de daarmee samenhangende conclusies uit de betreffende onderzoeken (PISA, 2015; PIRLS, 2016).Is alles dan helemaal in orde in het Nederlandse onderwijsland? Die conclusie is ook weer te kort door de bocht, want er zijn wel een aantal zorgpuntjes. De meerbegaafden komen te vaak in de knel en hun leerprestaties vlakken af. De leermotivatie neemt (ook internationaal) af. En Nederlandse klassen worden de meest volle en chaotische genoemd. Of het verhoogde risico van leraren op een burn out hiervan een gevolg is, is niet helemaal duidelijk.
Een ander zorgpunt betreft het leesonderwijs. Daar is werk aan de winkel. Teveel uitval vroeg in de leesontwikkeling, dalende in plaats van stijgende resultaten vanaf groep 6 en 17,9% van de 15-jarigen is laaggeletterd (Vernooij, 2017). En dat in een informatiesamenleving waarin lezen alleen maar belangrijker aan het worden is.
Dat hier wat moet gebeuren, is duidelijk. De geruststelling kan overigens zijn dat nagenoeg ieder kind goed kan leren lezen, al zal het voor een zeer klein percentage zware dyslecten wel lastiger zijn. Technisch leren lezen wordt veelal intelligentieloos genoemd, omdat het niet of nauwelijks samenhangt met de scores op dit vlak. Dus kan er veel winst gehaald worden uit het simpelweg verbeteren van het leesonderwijs zelf. In veel gevallen betreft het niet eens hele ingewikkelde ingrepen.
Voor collega Kees Vernooij en mij was dit de aanleiding een verbetertraject van 5 stappen te beschrijven in een voor iedereen toegankelijk en gratis beschikbaar smartbook. Een digitaal 'boek', laagdrempelig beschikbaar op iedere smartphone en met een informatieload van hooguit een kwartier. De in het boek opgenomen films meegerekend.
U vindt dit smartbook hieronder, maar het is ook direct bereikbaar op het webadres bit.ly/smartbook02. Klik op de knop om het 'schermvullend' te maken en over 15 minuten weet u alles.
Succes ermee en mocht ik u kunnen helpen, weet met dan te vinden.
Jos Cöp.